Doğa, bölünmüş karakteri olan bir kişiye benzemektedir. Bir yanı güzel ve çekici, diğer yanı ise kötü ve felaket olabilir. Dünya’nın farklı bölgelerini vuran ve etkilenen bölgelerdeki yaşam, mülk ve ekonomik sağlıkta büyük hasara neden olan pek çok doğal felaket türü vardır. Doğal felaketlerin bazı yaygın örnekleri arasında sel, kasırga, deprem, tsunami, hortum ve volkanik patlamalar bulunmaktadır. Birçok doğal afet, yeryüzünün doğal jeolojik ve meteorolojik süreçlerinin sonucudur; ormanların tahrip edilmesi, kirlilik, mühendislik ve inşaat gibi insan faaliyetleri doğal sistemleri dramatik şekilde değiştirirken, iklimi istikrarı bozarak bu tür felaketlere neden olur.
Doğal Afet Nedir?
Doğal felaketlerin tanımı; doğanın veya dünyanın doğal süreçlerinin neden olduğu herhangi bir felaket olayıdır. Bir felaketin şiddeti, kaybedilen hayatlar, ekonomik kayıp ve nüfusun yeniden inşa etme kapasitesi ile ölçülür. Nüfusun olmadığı alanlarda meydana gelen olaylar “felaket” olarak değerlendirilmez. Dolayısıyla, ıssız bir adadaki bir sel baskını felaket sayılmaz, ancak nüfusun yoğun olduğu bir bölgedeki sel felaketine “doğal afet” denir.
Tüm doğal afetler bir şekilde kayıpla sonuçlanır. Şiddetin çeşidine ve büyüklüğüne bağlı olarak, herhangi bir felaket durumunda can kaybı yaşanabilir. Yıkılan binalar ya da ağaçlar, dondurucu soğuklar ya da sıcak çarpması ölümcül etkilerden sadece birkaçı… Bazı felaketler diğerlerinden daha fazla hayat kaybına neden olur ve nüfus yoğunluğu ölüm sayılarını da etkiler.
Doğal Afetler
- Çığ
- Kar Fırtınası
- Hortumlar (Fırtına)
- Deprem
- Sel
- Gama Işını Patlaması
- Volkanik püskürme
- Isı Dalgası
- Kasırga
- Heyelan
- Güneş patlaması
- Kuraklık
- Tsunami
- Orman yangını
Afetlerin Özellikleri Nelerdir?
- Ani ve hızlı gerçekleşirler
- Can kaybı, yaralanma ve mal kaybına neden olurlar
- Farklı güç ve boyutta olurlar
- Bulaşıcı hastalıkların oluşmasına ve yayılmasına neden olurlar
- Ekolojik sisteme zarar verirler
- Canlı popülasyonunu olumsuz yönde etkiler
- Tarım ve hayvancılığı etkiler
- Alt yapı (kanalizasyon sistemi vb) zarar verir
- Ekonomik olarak yüksek maliyet oluşur
Doğal Afetlerin Etkileri Nelerdir?
İnsanların yaşam alanlarını, ulaşımı, geçim koşullarını ve yaşama şekillerini etkileyen mülk kaybı durumu oluşur. Tsunamiden sonra tuzlu suya doymuş tarlalar da bitki yetiştirmek yıllar alır. Sel, kasırgalar, hortumlar, heyelanlar, çığlar, volkanik patlamalar veya depremler nedeniyle yıkılan evler genellikle tamir edilemez veya tekrar yaşanabilir hale getirmek için çok zaman gereklidir. Kişisel eşyalar, araçlar ve belgeler de birçok doğal afetin ardından hasar alıyor.
Dünyadaki insanları etkileyen doğal felaketler, yıllar ilerledikçe daha yoğun ve etkili hale gelir. Depremler, mega fırtınalar ve ısı dalgaları sıklığı son birkaç yılda önemli ölçüde arttı. Sel baskınları, hortumlar ve kasırgalar tarafından vurulan alanlardaki yüksek nüfus, daha fazla can kaybı anlamına gelmektedir. Bazı bölgeler doğal felaketlere hazırlıklı olsa da mal kaybı hala büyük sorundur.
Doğal Afetler Sonrası Dayanışma
Bilim insanları, jeologlar ve fırtına gözlemcileri, büyük felaketleri tahmin etmek ve mümkün olduğunca yüksek hasarı önlemek için çalışıyorlar. Kullanılabilen tüm teknolojilerle, büyük fırtınalar, kar fırtınaları, hortumlar ve hava ile ilgili diğer doğal felaketleri önceden tahmin etmek daha kolay hale geldi. Fakat depremler, orman yangınları, heyelanlar ve hatta volkanik patlamalar gibi beklenmedik şekilde ortaya çıkan doğal felaketler var. Bazen uyarı için vakit vardır. Ancak felaket süresi genellikle çok kısadır. Ani seller ya da ani dolu fırtınaları sonucu sığınaklar dışında kalan alanlar yüksek seviyede etkilenebilir.
Bununla birlikte, dünyada yaşanan birçok doğal felakete rağmen, insanlık muhteşem bir direnç ve dayanışma göstermiştir. Bir bölge veya ülke doğal felaketten kötü etkilenirse, diğer ülkeler daima dayanışma ve yardımlaşma içinde olur. Doğal felaketlere hazırlık amacı ile kurulan örgütler var. Bu gruplar küresel ve yerel ölçekli kurtarma çalışmaları üzerinde çalışırlar.