Yerin derinliklerinde bulunan çok sıcak maddelerin yer kabuğunun direnci zayıf ve kırık yerlerinden yeryüzüne çıkması veya yer kabuğu içerisine sokulmasıdır. Konveksiyonel hareketlerde yer kabuğuna sokulan magma, her zaman yüzeye çıkma imkanı bulamayınca yüzeye yakın yerlerde soğuyarak katılaşır. Böylece sill, dayk, lakolit ve batolit gibi değişik şekiller oluşur. Bu iç püskürük şekilleri dış kuvvetlerin yüzeyi aşındırması sonucu yüzeye çıkabilir.

  • Volkanizma sonucunda yeryüzüne akışkan ve katı malzeme ile gazlar ulaşır. Volkanlardan çıkan akışkan maddelere lav denir. Volkanlardan çıkan katı maddelere volkan külü, kumu, çakılı ve volkan bombası denir.
  • Volkan konilerin üzerinde, magmanın yeryüzüne ulaştığı yerde krater adı verilen çukurluklar oluşur. Bir volkan konisi oluştuktan sonra aynı bacadan yeni püskürmeler oluşursa, patlamanın şiddeti ile eski koninin tepe kısmı parçalanabilir ve daha geniş krater olan kaldera oluşur.
  • Sadece gaz patlamaları sırasında oluşan çukurluklara maar denir.
  • Magmanın yeryüzüne çıktığı yere volkan bacası denir. Volkan bacasından çıkan lavlar birikerek volkan konisini oluşturur.

Ülkemizdeki Volkanik Dağlar

  • Ege bölgesinde Manisa- Kula Volkanları,
  • Güney Doğu Anadolu Bölgesinde Karacadağ,
  • Akdeniz Bölgesinde Hatay- Hassa Volkanları,
  • Marmara Bölgesinde Uludağ,
  • Doğu Anadolu Bölgesinde Nemrut, Süphan, Tendürek, Büyük ve Küçük Ağrı,
  • Karadeniz Bölgesinde Köroğlu Dağları

Volkanik alanlar maden yönünden zengin, verimli tarım alanlarına ve mineral bakımından zengin sıcak su kaynaklarına sahip olmasından dolayı bütün tehlikesine rağmen sık nüfuslanmıştır.