Pusulanın geniş bir kullanım yelpazesi bulunmaktadır. 1200’lü yıllarda icat edilen pusulayı ağırlıklı olarak askerler ve dağcılar kullanmaktadır. Yön bulmaya yarayan pusula, teknolojinin bulunmadığı zamanlarda insanlar için hayati önem taşımaktadır.
Pusula Ne Zaman Bulundu? Kim Tarafından İcat Edildi?
Pusula ile ilgili Eski Çağlara dayanan birçok söylenti vardır. Ancak tarih kitaplarında en belirgin olan bilgiye göre; I. Yüzyıldaki Çinli denizcilerin mıknatıs taşını bir tahta üzerine koyarak suya bıraktıklarında, taşın kuzey yıldızını gösterdiğini farketmişlerdir. Böylece pusulanın icadı gerçekleşmiştir.
Not : Pusulanın her ne kadar Çinliler tarafından bulunup Araplar tarafından Dünyaya yayıldığı söylense de yazılı kaynaklara göre Pusulayı icad eden isim Pierre de Maricourt‘tur.
Pusulanın Geliştirilmesi
Pusulanın 12. Yüzyıl başlarında Avrupa’ya ulaşması ile zamanla geliştirilmeye başlanmıştır. Pusulanın içindeki mile iğneyi geçirerek, camdan oluşan kutuyu oluşturan, 1269 yılında Pierre de Maricourt olmuştur. Daha sonrasında 1520 yılında George Hartman tarafından manyetik sapma ölçümü gerçekleştirilmiştir. Edmund Halley ise 1700 yılında pusula için harita çıkarmıştır. Böylece günümüzdeki pusulalarının kalıbı oluşturulmuştur.
Pusula Nedir?
Pusula Dünyadaki manyetik alan sayesinde çalışmaktadır. Eski çağlardan beri yön bulmak adına en büyük icat olan pusula manyetik ortamlardan etkilendiğinden dolayı kullanımına dikkat edilmesi gerekmektedir.
Pusula; üzerindeki mıknatıslı iğne sayesinde Kuzey, Güney, Doğu ve Batı yönlerini gösteren, yön bulmaya yarayan bir icattır. Pusula manyetizm olmayan herhangi bir ortamda bırakıldığında üzerindeki renkli iğne her zaman kuzeyi göstermektedir. Pusula ile sadece kuzey değil diğer yönlerde bulunmaktadır. Pusulanın gösterdiği yöne dönüldüğünde Kuzey, arka taraf Güney, sağ Doğu, sol Batı’dır.
Pusula Çeşitleri
- Askeri Pusulalar
- Aynalı Pusulalar
- Prizmatik Pusulalar
- Kerteriz Pusulası
- Asma Pusula
- Elektromanyetik Pusula
- Dümenci Pusulası
- Filika Pusulası
- Sıvılı Pusula
- Cayroskop Pusulası
- Yavru ve Kadranlı Pusulalar
Askeri Pusulalar hassas ölçüm yaparken diğerleri ise yön bulmak için kullanılır. Kullanım açısından en uygun olan standart(prismatik) ve aynalı pusulalardır.