Paralel
Yerküreyi iki eşit parçaya ayıran ( kutuplara eşit uzaklıkta) en büyük paralel dairesine Ekvator denir. Ekvatora ve birbirine paralel birere derece aralıkla çizilmiş dairelere paralel daireleri denir. Paralellerin özellikleri şöyledir;
- 180 tane paralel dairesi vardır. 90 tanesi Ekvator’un kuzeyinde, 90 tanesi Ekvator’un güneyinde yer alır.
- Bütün paralellerin aralıkları aynıdır.( 111 km)
- Başlangıç paraleli olan Ekvator, en büyük paralel dairesidir.
- Paralel dairelerinin çember uzunlukları Ekvator’dan kutuplara gidildikçe küçülür ve kutuplarda nokta halini alır.
Meridyen
Meridyenler kutup noktalarında birleşen Ekvator’u dik kesen ve birer derece aralıklarla çizilmiş yarım dairelerdir. İngiltere’nin Londra kenti Greenwich Gözlemevi yakınlarından geçen meridyen başlangıç meridyeni olarak kabul edilir. Meridyenlerin özellikleri şöyledir;
- Meridyenlerin boyları birbirine eşittir.
- Meridyenler arasındaki mesafe Ekvator’da yaklaşık 111 km’dir ve kutuplara gidildikçe daralır.
- 360 meridyen vardır. Başlangıç meridyeninin doğusunda( Doğu Yarım Küre’ de) yer alan meridyenlere doğu meridyeni, batısında ( Batı Yarım Küre’ de) yer alan meridyenlere Batı meridyenleri denir.
- Aynı meridyen üzerinde bütün noktaların yerel saatleri aynıdır.
- Meridyenler arasındaki yerel saat farkı her yerde 4 dakikadır.