Sponsorlu Bağlantılar
Montrö Boğazlar Sözleşmesi (20 Temmuz 1936)
- Lozan Barış Antlaşması’nda Boğazlar ile ilgili hükümler tam yetkili kılmıyordu.
- İtalya ve Almanya’nın hızlı bir şekilde silahlanarak dünya barışını tehdit etmesi, Türkiye’yi Boğazların güvenliği konusunda endişelendirmiştir.
- 1933 Silahsızlanma Konferansı’ndan itibaren ilgili devletlere müracaat ederek Boğazların statüsünün değiştirilmesini teklif etmiştir.
- Sözleşmeyi imzalayan devletlerin uygun görmesi üzerine İsviçre’nin Montrö kentinde 22 Haziran 1936’da bir konferans düzenlenmiştir.
- Sözleşmeye Türkiye, Sovyet Rusya, İngiltere, Fransa, Romanya, Japonya, Bulgaristan, Yunanistan ve Yugoslavya katılmıştır.
- Sözleşme 20 yıllık bir süre için devreye girmesine rağmen taraflardan hiç biri aksine bir karar almamasından dolayı sözleşme hala yürürlüktedir.
- 20 Temmuz 1936’da Montrö Boğazlar Sözleşmesi imzalanmıştır. İtalya 1938 yılında sözleşmeye dahil olmuştur. Buna göre;
1. Boğazlar Komisyonu kaldırılarak tüm yetki Türkiye’ye devredilmiştir.
2. Boğazlardaki askeri sınırlandırma kaldırılarak Türkiye’ye Boğazlarda asker bulundurma hakkı tanınmıştır.
3. Ticaret gemilerinin Boğazlardan serbest geçişi kabul edilmiştir.
4. Savaş gemilerinin geçişi süre ve ağırlık bakımından Türkiye’nin denetimine bırakılmıştır.
5. Savaş zamanında Türkiye’ye Boğazları kapatma hakkı tanınmıştır.
NOT: Türkiye’nin Boğazlar üzerinde tam hakimiyetinin sağlandığı sözleşme günümüzde geçerliliğini korumaktadır.
Sponsorlu Bağlantılar