Sponsorlu Bağlantılar
Lozan Barış Konferansı (20 Kasım 1922-4 Şubat 1923)
- TBMM, konferans için İzmir’i önerdi.
- Konferans İsviçre’nin Lozan kentinde yapıldı.
- Türkiye, İngiltere, Yunanistan, Fransa, Japonya, Yugoslavya ve Romanya, Portekiz ve Belçika katıldı.
- Sovyet Rusya ve Bulgaristan Boğazlar konusunda, ABD ise gözlemci olarak katıldı.
- Konferansa Rauf Orbay Mondros’taki hatasını telafi etmek için israrla katılmak istedi ancak gönderilmedi.
- Konferansa İsmet İnönü, Dr. Rıza Nur ve Hasan Saka katıldı.
- Mustafa Kemal iki konuda taviz verilmemesini istedi.
I. Kapitülasyonlar
II. Ermeni yurdu
- Konferansta uzlaşma sağlanamamış, Türk Heyeti konferansı terk etmiştir.
Uzlaşma Sağlanamayan Konular
Osmanlı borçlarının ödenmesi, kapitülasyonlar, İstanbul’un boşaltılması, Musul konusu
Lozan Barış Antlaşması (24 Temmuz 1923)
Sınırlar
Yunanistan sınırı: Mudanya Ateşkes Antlaşması esas alındı,
Karaağaç Yunanistan’dan tazminat olarak alındı,
Bulgaristan sınırı: İstanbul Antlaşması esas alındı. Meriç Nehri sınır kabul edildi.
Suriye sınırı: 20 Ekim 1921 Ankara Antlaşması esas alındı
Irak sınırı: ÇÖZÜLEMEDİ
İngiltere ile yeniden görüşmek üzere konferanstan sonraya bırakıldı.
Boğazlar
- Başkanı Türk olan uluslar arası bir komisyon tarafından yönetilecek
- Ayrı bir bütçesi ve bayrağı olacak,
- Boğazın iki yakası askerden ve silahtan arındırılacak.
Ege Adaları
- Rodos ve Oniki Ada İtalya’ya, Gökçeada, Bozcaada ve Tavşan adaları Türkiye’ye diğer Ege Adaları Yunanistan’a bırakıldı.
- Adalar silahsızlandırılacaktır.
Kapitülasyonlar
Her alanda tamamen kaldırıldı.
Azınlıklar
Türk vatandaşı sayılacaktır.
Nüfus Mübadelesi
- Türkiye’de İstanbul ve adalar Rumları, Yunanistan’da ise Batı Trakya Türkleri hariç Türkiye’deki Rumlar ile Yunanistan’daki Türkler karşılıklı olarak yer değiştirecektir.
Borçlar
- Alındığı Tarihten itibaren Osmanlı’dan ayrılan devletlere paylaştırılacak
- Türkiye borçlarını lira veya eşdeğer Fransız Frangı olarak ödeyecek
- Duyun-u Umumiye kaldırılacaktır.
Yabancı Okullar
Türk yasalarına tabii olacaklar.
Sponsorlu Bağlantılar
Patrikhane
- Görüşmelerde Patrikhane’nin siyasi yetkileri (Ekümeniklik) olmamak koşuluyla Türkiye’ de kalması kabul edildi. Ancak antlaşma metninde patrikhane ile ilgili hüküm yer almadı.
NOT: Lozan’da eski antlaşmalara dayanılarak Kıbrıs ve Mısır’ın yönetimi İngiltere’ye bırakıldı.
İstanbul’un Teslimi
6 hafta içinde boşaltılacak.
Türk ordusu 6 Ekim 1923’te İstanbul’a girdi.
Lozan Barış Atlaşması İle İlgili Değerlendirmeler
- Emperyalizme karşı verilen mücadele sonunda yeni Türk Devleti’nin varlığı tüm dünyaya kabul ettirilmiştir.
- Avrupa’nın şark meselesi projeleri iflas etmiştir. Ermeni ve Nasturi yurdu istekleri ortadan kalkmıştır.
- Kürtler lehine özerklik talebine karşı çıkılarak Kürt- Türk ayrımı olmadığı vurgulanmıştır.
- Nüfus mübadelesi ile Anadolu tamamen Türk yurdu olmuştur
- Sevr Antlaşması geçersiz kılınmıştır.
- II. TBMM’nin ilk çalışması Lozan’ı onaylamak olmuştur.
- Konferansta çözümlenemeyen tek konu Musul’dur.
- Boğazlar konusu Türkiye’nin egemenlik haklarına uygun olmayan bir şekilde çözülmüştür.
Sponsorlu Bağlantılar