Sponsorlu Bağlantılar
Siyasi Hakların Kullanılması İle İlgili Anayasal Koşullar
Kimler Oy Verebilir?
- 18 yaşını doldurmuş Türk vatandaşları
- Subay, astsubay, Uzman Jandarma
- Tutuklular
- Taksirli suçtan hüküm giyenler
- Yurt dışında bulunan Türk vatandaşları
Kimler Oy Veremez?
- Silah altında bulunan er ve erbaş
- Askeri öğrenciler
- Taksirli suçlardan hüküm giyenler hariç ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler
Siyasi Partiye Üye Olamayanlar
- Devlet memurları siyasi partiye üye olamazlar. (Hakim, savcı vb…)
- Sayıştay dahil yüksek yargı mensupları üye olamazlar.
- İşçi niteliğini taşımayan kamu görevlileri üye olamazlar.
- Silahlı kuvvetler mensupları üye olamazlar (subay, astsubay, uzman Jandarma)
- Lise ve altı öğrenciler üye olamazlar. (Üniversite öğrencileri üye olabilir)
NOT : Yüksek öğretim elemanlarının siyasi partiye üye olmaları ancak kanunla düzenlenebilir.
- Parti üyesi olabilmek için 18 yaşını doldurmuş olmak gerekir.
- Siyasi partiler önceden izin almadan kurulurlar ve Anayasa ve kanun hükümleri içerisinde faaliyetlerini sürdürürler.
- Siyasi partilerin tüzük ve programları ile eylemleri, Devletin bağımsızlığına, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, insan haklarına, eşitlik ve hukuk devleti ilkelerine, millet egemenliğine, demokratik ve laik Cumhuriyet ilkelerine aykırı olamaz; sınıf veya zümre diktatörlüğünü veya herhangi bir tür diktatörlüğü savunmayı ve yerleştirmeyi amaçlayamaz; suç işlenmesini teşvik edemez.
- Siyasi partilerin gelir ve giderlerinin amaçlarına uygun olması gereklidir.
- Siyasi partilerin mali denetimini Anayasa Mahkemesi yapar.
- Siyasi partilerin kapatılması, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının açacağı dava üzerine Anayasa Mahkemesince kesin olarak karara bağlanır.
- Anayasa Mahkemesi, temelli kapatma yerine, dava konusu fillerin ağırlığına göre ilgili siyasi partinin Devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılmasına karar verebilir.
- Temelli kapatılan bir parti bir başka ad altında kurulamaz.
- Bir siyasi partinin temelli kapatılmasına beyan veya faaliyetleriyle sebep olan kuruculari dahil üyeleri, Anayasa Mahkemesinin temelli kapatmaya ilişkin kesin kararının Resmi Gazetede gerekçeli olarak yayımlanmasından başlayarak beş yıl süreyle bir başka partinin kurucusu, üyesi, yöneticisi ve deneticisi olamazlar.
- Siyasi partiler ticari faaliyetlere girişemezler.
- Siyasi partiler devletten yardım alabilir (seçimlerde geçerli oyların en az % 7’sini alan partiler)
- Siyasi partiler yabancı devletlerden, uluslararası kuruluşlardan, Türk uyruğundan olmayan gerçek ve tüzel kişilerden maddi yardım alamazlar. Alırlarsa tamamen kapatılırlar.
Yüksek Seçim Kurulu
- Yüksek seçim kurulu 7 asıl, 4 yedek üyeden oluşur. 6 üye Yargıtay üyeleri arasından 5 üye Danıştay üyeleri arasından kendi genel kurullarınca seçilir.
- Seçim süresince ve seçimden sonra seçim konuları ile ilgili bütün yolsuzlukları, şikayet ve itirazları inceler, kesin karar verir.
- TBMM üyelerinin seçim tutanaklarını kabul eder.
- Cumhurbaşkanlığı seçim tutanaklarını kabul eder.
DİKKAT
Yüksek Seçim Kurulu kararlarına karşı yargı yolu kapalıdır.
Sponsorlu Bağlantılar