Sponsorlu Bağlantılar

SSCB’nin Kurulması

  • 1917 Ekim Devrimi ile Rusya’da yönetimi ele geçiren Bolşevikler 1921’e dek süren iç savaşın ardından Ukrayna, Belarus ve Kafkas Cumhuriyetlerini yeniden denetim altına almış ve Sovyet Sosyalist
  • Cumhuriyetler Birliği’ni kurmuşlardır.
  • Lenin Dönemi’nde (1917- 1924) NEP (Yeni Ekonomik Politika) uygulamaya konmuş Stalin Dönemi’nde ise (1924 1953) ekonomide planlı kalkınma modeline ve kollektifleştirme politikasına geçilmişti.

Basmacı Hareketi

  • 1917 Ekim Devrimi’nin ardından Türkistan’da başlayan bağımsızlık hareketidir. Eski Osmanlı Savaş Bakanı Enver Paşa’nın katılımıyla ivme
  • kazanan bu harekete 1935’te Sovyetler tarafından son verilmiştir.
  • Zeki Velidi Togan, Yusuf Akçura ve İsmail Gaspıralı gibi isimlerde bu harekete destek vermiştir

Japonya’nın Modernleşmesi

  • İmparator Mutsuhito’nun (1868-1912) öncülüğünde Japonya’da başlayan çağdaşlaşma ve aydınlanma hareketine “Meiji Restorasyonu” denilmiştir. Meiji ile dışa kapalı politikayı terk eden Japonya, hızlı bir değişime ve gelişime uğramıştır.

1929 Dünya Ekonomik Krizi

  • New York borsasının dibe vurduğu 24 Ekim 1929 tarihi “Kara Perşembe” olarak adlandırılmıştır.
  • ABD’de başlayan ekonomik buhran özellikle tüm dünyada sanayileşmiş ülkeleri etkilemiş, Il. Dünya Savaşı’nın başlamasına da ortam hazırlamıştır.

New Deal
1929 Dünya Ekonomik Buhranı’nın ardından ABD’de başkan seçilen Franklin Roosevelt’in hazırladığı sosyal ve ekonomik reform paketidir.

Kliring Sistemi
Dış ticarette ihracat yapılan ülkelerin ithalatına öncelik tanımaya dayanan sistemdir. 1929 Dünya Ekonomik Buhranı’nın ardından Türkiye
tarafından uygulanmıştır.

II. Dünya Savaşı Öncesi Gelişmeler

Barışın Sürekliliğini Sağlama Çabaları

Milletler Cemiyeti’nin Kurulması (1920) Birinci Dünya Savaşı’nın ardından oluşan barış ortamını korumak üzere Paris Barış Konferans’nda alınan karar doğrultusunda 1920’de kurulmuştur.

Küçük Antant (1920 1921): Romanya Çekoslovakya ve Yugoslavya arasında yapılan antlaşmalar sonucunda kurulmuştur.

Rapollo Antlaşması (1922): SSCB ve Almanya arasında imzalanan dostluk antlaşmasıdır.

Locarno Paktı (1925): Fransa, Almanya, İngiltere, İtalya, Belçika, Polonya ve Çekoslovakya arasında İsviçre’de imzalanmıştır. Devletler arasında yaşanan anlaşmazlıkların barışçıl yöntemlerle
çözülmesi kararı alınmıştır.

Dawes Planı

Versay Antşaşması’nda belirlenen Alman savaş tamirat borcunun yeniden yapılandırıldığı plandır. Bu plan Locarno Paktı’nın kurulmasına ortam hazırlamıştır.

Briand Kellog Paktı (1928): Savaşın uluslararası politikada bir araç olarak kullanılmasını kınamak amacıyla ABD ve Fransa öncülüğünde İngiltere, İtalya, Japonya, Polonya, Çekoslovakya, Belçika tarafından Paris’te imzalanmıştır. 1929 yılında Türkiye ve SSCB’de katılmıştır.

Litvinov Protokolü (1929): Briand Kellog Paktı’nın ardından SSCB öncülüğünde Estonya, Letonya, Litvanya, Polonya, Türkiye ve İran tarafından imzalanmıştır.

NOT: Dünya Savaşı sonrası yeni bir savaşın ortaya çıkmasını engellemek amacıyla, Washington, Londra ve Cenevre silahsızlanma konferansları toplanmıştır.

Sponsorlu Bağlantılar

II. Dünya Savaşı Öncesi Politikalar ve Gelişmeler

Anti-Revizyonist (statükocu) Devletler

ABD : I. Dünya Savaşı sonrası Monroe Doktrini’ni uygulamaya koymuştur. (yalnızlık politikası) Bu doğrultuda Milletler Cemiyeti’ne katılmamıştır.

İngiltere: Almanya’yı uluslararası sistemin içine alma doğrultusunda “Yatıştırma Politikası”izlemiştir.

Fransa: Almanya’dan gelebilecek olası tehlikelere karşı Almanya’yı “Çevreleme Politikası’na ağırlık vermiştir.

Revizyonist (Değişimci) Devletler

Japonya: Asya’ya yönelik sömürgecilik politikasını “Büyük Doğu Asya’nın Ortak Refah Alanı” olarak belirlemiştir. Bu doğrultuda Japonya 1931’de Mançurya topraklarını işgale başlamış, 1933’te
Milletler Cemiyeti’nden çekilmiş ve 1937’de Çin’e ikinci kez saldırmıştır.

İtalya: 1922’de faşist partiyi iktidara taşıyan Benito Mussolini “Bizim Deniz” (Roma İmparatorluğu’nu yeniden canlandırma) hedefi doğrultusunda Akdeniz’e yönelik yayılmacı bir politika izlemiştir. Bu
doğrultuda Rodos ve On İki Ada’yı silahlandıran İtalya Arnavutluk’ta nüfuz kurmuş ve 1935’te Habeşistan’ı işgal etmiştir.

Sponsorlu Bağlantılar

Almanya: 1933’te Nazi Partisi lideri olarak iktidara gelen Adolf Hitler Almanya’nın dış politikasını 3 esas üzerine kurmuştur. Bunlar; Versay Antlaşması’ndan kurtulmak, Tek millet tek devlet ilkesini gerçekleştirmek, “Hayat Sahası” politikası ile yeni topraklar ele geçirerek Alman halkının güç ve refahını arttırmak olmuştur. Bu doğrultuda 1933’te Milletler Cemiyeti’nden çekilen Almanya, Saar Bölgesi’ni topraklarına katmış, Ren Bölgesini silahlandırmış ve 1938’de Avusturya’yı ilhak etmiştir. Aynı yıl Çekoslovakya’yı ve 1939’da Polonya’yı işgal eden Almanlar II. Dünya Savaşı’nın başlamasına neden
olmuştur.

İspanya: 1936-1939 arası süren iç savaşa son veren milliyetçilerin lideri General Franco 1975’e kadar iktidarda kalmış, İtalya ve Almanya’dakine benzer Faşist bir yönetim sergilemiştir.

Anti-Komitern Pakt (1936)

SSCB’ye karşı birleşen Almanya ve Japonya, 1936’da Anti-Komitern Paktı kurmuşlardır. İtalya’nın da 1937 Roma Antlaşması’yla Anti-Komitern Pakt’a katılmasıyla “Berlin-Roma-Tokyo Mihveri” kurulmuştur.

Çelik Pakt (1939)

II. Dünya Savaşı öncesi Almanya ve İtalya arasında imzalanan ittifak antlaşmasıdır. 1940’da Japonya’nın da katılımıyla “Üçlü Pakt’a” dönüşmüştür.

İki Savaş Arası Dönemde Dünyada Görülen Diğer Gelişmeler

Bilimsel Gelişmeler

  • Mussolini 1936’da Ulusal Araştırma Konseyi’ni kurup başına, radyonun mucidi büyü bilim adamı Guglielmo Marconi’yi getirmiştir.
  • 1940’larda İngiltere’de mikrodalga radarlar kullanılmaya başlanmıştır.
  • ABD’de penisilin bulunup geliştirilmiştir
  • Nükleer fizik alanında İngiliz, Alman, Fransız, Rus ve Amerikan bilim adamları nükleer bomba yapan ilk ülke olabilmek için birbiriyle yarışmışlardır.
  • 1933 yılında Albert Einstein, Hitler’in ırkçı politikası nedeniyle Alman vatandaşlığından çıkarak Amerikan vatandaşı olmuştur.

1920 ABD’de ilk radyo yayını yapıldı.
1926 İlk başarılı roket denemesi yapıldı.
1927 İlk sesli sinema filmi yapıldı.
1929 Penisilin bulundu.
1932 Nötron bulundu.
1935 Radar geliştirildi

Sponsorlu Bağlantılar

Kültürel ve Sanatsal Gelişmeler

  • Kültürel alanda edebiyat ve resimde sürrealizm (gerçeküstücülük) akımı doğmuş, “Ekspresyonizm” (dışa vurumculuk) akımı ise güçlenmiştir. Resimde sürrealizmin en önemli temsilcisi İspanyol ressam Salvador Dali ien; espresyonizm akımının en önemli temsilcisi ise İspanyol ressam Pablo Picasso olmuştur.

Sponsorlu Bağlantılar