Sponsorlu Bağlantılar

II. Dünya Savaşı’nda Türkiye

İsmet İnönü Dönemi (1938-1950)

  • Atatürk’ün vefatı sonrası yapılan seçimlerin ardından İsmet İnönü Cumhurbaşkanlığına getirilmiştir. 1938’den 1950’ye kadar süren bu döneme “Milli Şef Dönemi” denmiştir.

Ekonomideki Gelişmeler

  • II. Dünya Savaşı’nın etkisiyle II. Beş Yıllık Sanayi Planı uygulanamamıştır.
  • II. Dünya Savaşı’nın etkisiyle Türkiye’de seferberlik ilan edilmiş, işgücünde ve üretimde azalma fiyatlarda ise artış yaşanmıştır. Ayrıca temel tüketim maddelerinde yaşanan darlık nedeniyle karne usulüne geçilmiştir.
  • Refik Saydam Hükümeti tarafından 18 Ocak 1940’ta çıkarılan Milli Korunma Kanunu ile; Hükümet fiyatları saptama, ürünlere el koyma ve çalışma zorunluluğu getirme yetkisi elde etmiştir. Bu kanun doğrultusunda Petrol Ofisi kurulmuştur. (1941)
  • Savaş zenginlerinin vergilendirilmesine yönelik Şükrü Saraçoğlu Hükümeti tarafından 1942’de çıkarılan Varlık Vergisi 1944’te; yine aynı amaca yönelik olarak 1943’te çıkarılan Toprak Mahsulleri Vergisi
  • Kanunu ise 1946’da kaldırılmıştır.
  • 1945’te Toprak Reformu Kanunu çıkarılmıştır.

Köy Enstitüleri (1940-1954)

Köy ilkokullarının öğretmen ihtiyacını karşılamak amacıyla açılmıştır.
Kuruluşunda Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel ve İlköğretim Genel Müdürü İsmail Hakkı Tonguç etkili olmuştur.
17 Nisan 1940’ta açılan Köy Enstitülerinin amacı;

  • Köy öğretmeni yetiştirmek
  • Kırsal alanı kaldırmak
  • Çiftçilik, zanaatkarlık öğretmek
  • Sağlıkla ilgili bilinç oluşturmaktır

Köy Enstitüleri 1954’te Demokrat Parti Dönemi’nde kapatılmıştır.

Dış Politikadaki Gelişmeler

  • II. Dünya Savaşı’nda devletlerarası denge ve silahlı tarafsızlık politikası izleyen Türkiye; 1939’da İngiltere ve Fransa ile Karşılıklı Yardım Deklerasyonu’nu, 1941’de ise Almanya ile Saldırmazlık ve Dostluk Antlaşması’nı imzalamıştır.

Adana Görüşmeleri (30 Ocak – 1 Şubat 1943)

İngiltere Başbakanı Churchill ile İsmet İnönü arasında gerçekleşmiş, Türkiye’nin Müttefik
devletler yanında savaşa girmesi istenmiştir.

I. Kahire Konferans: (5-6 Kasım 1943)

İngiliz Dış İşleri Bakanı Eden ile Türk Dış İşleri Bakanı Numan Menemencioğlu arasında gerçekleşmiş,
Türk hava üslerinin İngilizlere açılması talebi reddedilmiştir.

Tahran Konferansı: (28 Kasım – 1 Aralık 1943)

Müttefik devletler Türkiye’nin savaşa dâhil edilmesine karar vermişlerdir.

II. Kahire Konferansı: (4 – 7 Aralık 1944)

  • ABD başkanı Roosevelt İngiltere Başbakanı Churchill ve İsmet İnönü arasında gerçekleşmiş, Türkiye’nin savaşa girmesi konusundaki baskı artırılmıştır.
  • Yalta Konferansı’nda alınan karar doğrultusunda Birleşmiş Milletlere üye olmak isteyen Türkiye 23 Şubat 1945’te Almanya ve Japonya’ya
  • savaş ilan etmiş; ancak savaşta fiilen yer almamıştır.
  • 16 Haziran 1945’te San Francisco Konferansı’nda Birleşmiş Milletler Antlaşması’nı imzalayan Türkiye, BM’ye kurucu üye ülke olarak katılmıştır.

Sponsorlu Bağlantılar