Hemen hemen herkes çocukluğun da küçük bir su birikintisinde ya da çay içtiği bardakta bir girdap oluşturmuş ve bunu zevkle izlemiştir. Girdap denilen olaya günlük yaşantımızda fazlasıyla şahit oluyoruz. Bazı girdaplar küçük girdap olarak adlandırılır iken bazıları çok büyük girdaplardır. Bir çay bardağında oluşan girdap küçük girdap iken okyanusta oluşan girdap çok büyük bir girdaptır.
Girdap Nedir?
Akışkan bir sıvının belli bir eksende dönmesi olayına denilir. Girdapların oluşumunda basıncın ve yer çekiminin etkisi vardır. Girdaba hareketli akışkan da denilebilir. Girdaplı bir akışta sıvının hızı, sıvıyı saran ortamın büyüklüğüne, geometrisine ve sıvının viskozitesine ( akışkanlık ) bağlı olarak değişebilir.
Evlerdeki lavabolardan akan suyun hep aynı yönde girdap oluşturduğunu farketmişssinizdir. Suyun dönüşü hep soldan sağa olmaktadır bunun sebebi bulunduğunuz yarım küreden kaynaklı. Kuzey yarım küre de girdabın yönü soldan sağa iken güney yarı kürede sağdan sola doğrudur. Bu farklılığın sebebi dünyanın merkezinde belli bir manyetik alanın olmasıdır ve dünyanın kendi ekseni etrafında dönmesidir.
Girdap Örnekleri;
- Çay içtiğiniz bardağa şeker atıp karıştırırsanız küçük bir girdap oluşturabilirsiniz.
- Küveti suyla doldurup tıpasını açarsanız, küvetin dibinde oluşan kısmen büyük bir girdaba şahit olabilirsiniz.
- Uçakların havada oluşturduğu izler girdaba örnektir.
- Deniz ve okyanuslarda çok büyük girdaplar oluşabilir.
- Jakuzili havuzların içinde de girdap oluştuğunu görebilirsiniz.