Sponsorlu Bağlantılar

Cumhuriyetçilik İlkesi

Bugünkü hükümetimiz, devlet teşkilâtımız doğrudan doğruya milletin kendi kendine, kendiliğinden yaptığı bir devlet ve hükümet teşkilâtıdır ki, onun adı Cumhuriyet’tir. Artık hükümet ile millet arasında geçmişteki ayrılık kalmamıştır. Hükümet millet ve millet hükümettir. Mustafa Kemal (1925)

  • Cumhuriyet kelimesi Arapça “cumhur” kelimesinden gelir. Cumhur, halk, ahali, millet demektir.
  • Cumhuriyet veya cumhuri rejim halka ait, millet topluluğuna ait rejim anlamına gelir.
  • Cumhuriyetin en belirgin özelliği, en büyüğünden en küçüğüne kadar devleti yönetenlerin tümünün seçimle işbaşına gelmeleridir.
  • Bir devlet şekli olarak cumhuriyette egemenlik ulusa aittir. Bu anlamda cumhuriyet demokrasinin en gelişmiş şeklidir.
  • Cumhuriyetçilik ise cumhuriyet rejimine bağlı olmak, onu her türlü tehlikeden korumak ve yüceltmek, yükseltmek demektir.
  • Atatürk cumhuriyetçiliğinde milli egemenlik ve demokrasi vazgeçilmez kavramlardır. O’na göre cumhuriyet rejimi demek, demokratik bir şekilde devleti yönetmektir.

Türkiye Cumhuriyeti’nin Temel İlkeleri ve Değişmez Nitelikleri

  • Demokratik yönetim şekli ve bilimsel düşünce yapısının benimsenmesi
  • Özgürlük ve her alanda tam bağımsızlığın hedeflenmesi
  • İnsan hak ve özgürlüklerinin elde edilmesi ve bunların uluslararası barışa uygun bir biçimde kullanılması

Cumhuriyetin Değişmez Nitelikleri

  • Demokrasi
  • Laiklik
  • Sosyal devlet anlayışı
  • Hukuk devleti anlayışı

Önemli : Cumhuriyetçilik ilkesi Cumhuriyet rejimini benimseme ve koruma amacına yöneliktir.

Cumhuriyetçilik İlkesine Yönelik İnkılaplar ve Gelişmeler

  • TBMM’nin açılması (1920)
  • Saltanatın kaldırılması (1922)
  • Cumhuriyetin ilanı (1923)
  • Halifeliğin kaldırılması (1924)
  • 1921 ve 1924 Anayasalarının hazırlanması
  • Çok partili hayata geçiş denemeleri (1925-1930)
  • 1934 Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi
  • Erkanı Harbiye Vekaletinin kaldırılması
  • Cumhurbaşkanlığının tarafsızlaştırılması

Not : Seçmen yaşının 22’den 18’e indirilmesi, 50.000 kişi yerine her 20.000 kişinin bir milletvekili seçmesi, tek dereceli seçim sistemi gibi uygulamalar da Cumhuriyetçilik anlayışı ile ilgilidir.

Sponsorlu Bağlantılar