Ardıç ülkemizin birçok noktasında karşınıza çıkabilir. Kozalakları, yaprakları ve gövdesi ilaç sanayiinde ve fabrikalarda kullanılır. Çimlendirme aşaması biraz zor olsada, teknolojinin gelişmesi ile bu sorun ortadan kalkmıştır. Özellikle nemin yüksek olduğu bölgelerde yetişmektedir. Ardıç kış aylarında da yapraklarını dökmeyen ve yeşilliğin sürekli koruyabilen sayılı bitkilerden birisidir. Yaprakları sivri ve uzun olup, 2-3 cm boya ulaşır. 1 veya 2 evcikli bitkilerdendir. Ardıç ağacının dişi olanları “kozalak” ismi verilen meyvelerden verir. Bu kozalaklar halk arasında “Ardıç Yemişi” olarak bilinir. Sıcak bölgelerde ağaç görünümlü olarak büyür ve koruma alanlarında yer alırlar. Soğuk iklime sahip bölgelerde ise çalı görünümlü türleri yetişir.
Ardıç Türleri Nelerdir?
Ardıç Türleri kozalakların büyüklüğüne, özelliğine, rengine, boyutuna, kozalakta bulunan tohum sayısına ve ağırlığına göre birbirlerinden ayrılabilir. Ardıç Ağacı’nın dünyada belirlenmiş 60 farklı türü bulunmaktadır. Bunların içinden sadece 8 tür ülkemizde yetişmektedir.
1 – Bodur Ardıç
Türkiye’de Karadeniz bölgesinde yetişir. Toplu halde dağlarda ve yaylalarda bulunan bu tür, bölge halkı için büyük öneme sahiptir. Kozalakları siyah renklidir ve belirli işlemlerden geçirilerek tüketilmektedir. Kozalaklarından hazırlanan karışımın idrar söktürücü özelliği vardır. Şifa kaynağı olarak bilinen bu ağaç 4-5 metre boyundadır.
2 – Adi Ardıç
Adı Ardıç ülkemizi Batı Trakya kesimlerinde yetişmektedir. Özellikle Çanakkale ve Edirne şehirlerinde topluluklar halinde bulunurlar. Yaprakları uzun ve sivridir. Meyveleri mavimsi renkli ve 3 tohumludur. Boyları ortalama 4 metredir. Kozalaklarından hazırlanan şıra idrar söktürücüdür.
3 – Katran Ardıç
Katran Ardıç’ı hemen her ortamda rahatlıkla gelişimini sağlayabilen çalı görünümlü yapıya sahip bodur bir ağaçtır. Memleketimizde Trakya ve İç Anadolu Bölgesinde yetişmektedir. Kozalakları kırmızı, çift tohumlu, yaprakları ise 3 adet ve sivridir. Dal ve yapraklardan elde edilen marmelat deri ve zührevi hastalıklara şifa kaynağı olarak kullanılır.
4 – Finike Ardıç
Marmara Bölgesi, Ege ve Akdeniz Bölgesinde yetişen ufak ve çalı görünümlü olan Finike Ardıcı ortalama 3 metre boyundadır. Kozalakları koyu kırmızı ve 6-7 tohumludur.
5 – Kokar Ardıç
Türkiye’de genel olarak Mersin, Antalya ve Hatay civarında dağlık bölgelerde yetişir. Boyları ortalama 5 metreye ulaşır. Gövdesinden 4 dal verir. Kozalakları koyu mavi ve 2 çekirdeklidir. Kokar Ardıç denilmesi ezilen yapraklarından çıkan koku nedeniyledir.
6 – Yüksek Ardıç
Türkiye’nin her bölgesinde özellikle dağlık arazilerde yetişir. Gövdedeki sürgünleri 4 köşeli değildir. Kozalakları koyu mavi ve ortalama 5 çekirdeklidir.
Ardıç Ağacının Faydaları Nelerdir?
- Odunu sert ve dayanıklı olduğundan mobilya ve ahşap sanayiinde kullanılır.
- Kalem yapımında kullanılır.
- Odunu Tren yollarında traversi olarak kullanılır.
- Yaprakları kokulu olduğundan evlerde doğal parfüm olarak kullanılır.
- Kozalakları köylerde sobaları tutuşturmak için kullanılır.
- İdrar söktürücüdür.
- Çayı boşaltım sistemini düzenler.
- Marmelatı deri hastalıklarına iyi gelir.
- Mideye faydalıdır.
- Metabolizmayı hızlandırır.
Ardıç Çayı Nasıl Yapılır?
- 500 ml su
- 10 Gr Ardıç meyvesi
Ardıç meyveleri ezilerek ufalanır. 10 Gr Ardıç meyvesi 500 ml kaynayan suyun içine atılarak, 120 dakika demlenmesi sağlanır. Hazırlanan çay her gün aç karına yemeklerden önce tüketilir. Günde en fazla 4 bardak tüketilmesi uygundur.
Ardıç Nasıl Yetiştirilir?
Ardıç yetiştiriciliği veya üretimi oldukça zor olan bitkilerdendir. Teknolojinin gelişmesi ile farklı işlemler ve teknikler sonucu ekim ve yetiştirme yapmak mümkün.
Kozalakların içindeki çekirdekler ayıklanarak 100 dakika süreyle çamaşır suyu içerisinde bekletilir. Daha sonra çekirdekler temiz su ile iyice yıkanıp, temizlenir. Çekirdekler nemli pamuklara sarılarak 15 gün bekletilir. Sonrasında tohumlar ekilerek fidelerin çıkması sağlanır.
Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
- En fazla 6 hafta tüketilmesi gerekir.
- Hamile ve böbrek hastalığı olanların kullanmaması gerekir.
- Kullanmadan önce uzman hekime başvurun.
- Olumsuz yan etkilerde kullanımı durdurulmalı ve en yakın hastaneden yardım alınmalı.
- Yazımızda ki eksiklikleri bizimle paylaşın.