Sponsorlu Bağlantılar
Antibiyotik Nedir?
Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyonları önlemenin yanı sıra tedavi etmek için kullanılan ilaçlardır. Enfeksiyonlara neden olan mikroorganizmaları tahrip ederler. Kullanımı teşvik edilir, çünkü insanlar ve hayvanlar için oldukça zararsızdır. Bakterilerin neden olduğu hastalıkları hücre duvarlarının sentezini inhibe ederek ve bazen de DNA’larının işleyişine müdahale ederek tedavi eder.
Antibiyotik Tanımı
Antibiyotikler, bakterilerin gelişimini engelleyerek bakteriyel enfeksiyonların tedavisi ve önlenmesinde kullanılan bir tür antimikrobiyal ilaç olarak tanımlanabilir. Virüslerin, örneğin soğuk algınlığı veya grip gibi hastalıkların tedavisinde kullanıldığında etkili değildirler. Virüsler, konakçı hücrelerinde yaşayan ve kendi başlarına yaşayamayan bulaşıcı ajanlardır. Ayrıca protein üretmek için bir hücreye ihtiyacıları vardır. Dolayısıyla antibiyotikleri kullanarak viral hastalıkları tedavi edemeyiz.
Antibiyotiğin Tarihsel Gelişimi
Başlangıçta antibiyotik doğal olarak mikroorganizmalardan elde edildi. Daha sonra, sentetik yöntemlerde kaydedilen ilerlemeden sonra, sentetik antibiyotik de geliştirilmiştir. On dokuzuncu yüzyılda, bir Alman bakteriyolog olan Paul Ehrlich, insan veya hayvan vücudundaki bakterileri öldürebilen, ancak insanların veya hayvanların sağlığını olumsuz yönde etkilemeyen bir kimyasal aramaya başladı. Çeşitli araştırmalardan sonra salvarsan olarak da bilinen arsphenamine ilacını keşfetti. Bakterinin spiroşete neden olduğu frengi adı verilen hastalığın tedavisinde kullanılmıştır. Bağışıklık üzerine yaptığı çalışmalardan dolayı 1908’de Nobel Tıp Ödülü’nü aldı. Salvarsan’ın insanlar üzerinde bazı yan etkileri olmasına rağmen, ilacın bakteriler üzerindeki etkisi insanlar üzerinde olduğundan çok daha fazlaydı.
1932’de Bayer Laboratuarlarındaki araştırmacılar tarafından keşfedilen prontosil adı verilen, salvarsan bileşiğine benzeyen ve vücuda alındığında sülfanlamite dönüştürülen bir antibiyotik araştırmacı ekibi tarafından keşfedildi.
Ancak antibakteriyel tedavide gerçek dönüşüm, 1929’da Alexander Fleming’in doğal antibiyotik olan penisilin konusunda yaptığı keşifle gerçekleşti.
Antibiyotiği Kim Keşfetti?
Doğal antibiyotik penisilin “Alexander Fleming” tarafından keşfedilmiştir.
Sponsorlu Bağlantılar
Antibiyotikler Nasıl Çalışır?
Birçok farklı antibiyotik türü olsa da, temelde iki şekilde çalışırlar.
Bazı antibiyotikler, penisilin gibi öldürerek bakterilerden kurtulur. Genellikle hücre duvarının oluşumunu veya bakterilerin hücre içeriğini bozarlar.
Diğer antibiyotik türleri bakteri çoğalmasını engeller.
Antibiyotik Çeşitleri Nelerdir?
Antibiyotikler temel olarak kimyasal yapılarına göre sınıflandırılır. Aynı yapı sınıfına sahip antibiyotikler, etkinlik, toksisite ve alerji potansiyelinin benzer özelliklerini sergileyecektir. Bunlar:
- Penisilinler
- Sefalosporin
- Makrolidler
- Florokinolonlar
- Sulfonamidler
- Tetrasiklinler
- Aminoglikozitler
Bakterilerin bulaşma riskini durdurma üzerine nasıl çalıştıklarına bağlı olarak tekrar şöyle sınıflandırılabilir:
Sponsorlu Bağlantılar
Bakterisit
Vücutta bulunan ve hastalıklara neden olan bakterileri öldürürler.
Örneğin: Penisilin ve polimiksin.
Bakteriostatik
Mikropların büyümesini engellemek için kullanılan ilaçlar bakteriyostatik olarak bilinir.
Örneğin: Tetrasiklin, Kloramfenikol.
Antibiyotiklerin Yan Etkileri Nelerdir?
Antibiyotiklerin kullanımına izin verilmeden önce kişi birkaç test ve kontrolden geçirilir. Fakat yine de kullanımı sonucu olumsuz yan etkiler gösterebilen bazı antibiyotik türleri vardır. Yan etkiler, kullanılan antibiyotik türüne, hedeflenen mikroplara ve ayrıca kişiden kişiye değişir. Yan etkiler o kadar ciddi olmamakla beraber, genel olarak bulantı, yumuşak dışkı ve ishale neden olabilir.
Antibiyotiklerin yan etkilerinden bazıları şunlardır:
- Anoreksi
- İştah artışı
- EKG değişiklikleri
- Epistaksis (Burun kanaması)
- Gut
- Karaciğer toksisitesi
- Hıçkırık
- Hyperkalemia
- Eklem Ağrısı (Artralji)
- Böbrek Taşları (Nefrolitiyazis)
- Libido azalması
- Libido artışı
- Miyalji (Kas Ağrısı)
- Burun tıkanıklığı
Sponsorlu Bağlantılar