Sponsorlu Bağlantılar

Doğu Cephesi

  • Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra Osmanlı orduları Kafkaslardan çekilmiştir.
  • Taşnak Partisinin yönettiği Ermenistan I. Dünya Savaşı’ndan sonra kurulmuştur.
  • İtilaf Devletlerinden yardım alan Ermenistan, Doğu Anadolu’da saldırılara ve katliamlara başlamıştır.
  • 9 Haziran 1920’de Kazım Karabekir TBMM tarafından Doğu Cephesi Komutanı olarak atanmıştır.

NOT: Kazım Karabekir Mondros Ateşkes Antlaşması hükümlerine uymayarak emrindeki XV. Kolorduyu terhis etmemiştir.

  • Ermeniler üzerine harekete geçen Türk kuvvetleri, Sarıkamış, Kars, lğdır, Tuzluca, Kağızman, Doğu Beyazıt ve Kulp’u geri almıştır.
  • 2/3 Aralik 1920’de Gümrü Antlaşması imzalanmıştır.

Maddeleri

1. Kars, Sarıkamış, Iğdır, Kağızman ve Kulp TBMM yönetimine bırakılacak
2. Ermeniler isteklerinden vazgeçerek, Doğu Anadolu’da çoğunlukta olmadıklarını kabul edecek.
3. Ermeniler Türkiye aleyhine hiçbir anlaşmayı imzalamayacak, düşmanca hareketlerde bulunmayacak.
4. Bölgeden ayrılan Ermenilerden suçsuz olduklarını ispat edenler bir yıl içinde geri dönebilecekler.

Önemi

  • Ermeniler Misakimilliyi tanıyan ilk devlettir.
  • Ermeniler Sevr’den doğan haklarından vazgeçmişlerdir.
  • Doğu Cephesi kapanmış, buradaki silah ve cephane ile askeri birliklerin bir kısmı Batı Cephesine kaydırılmıştır.
  • Türkiye adı ilk kez bu antlaşmada kullanılmıştır.
  • TBMM’nin milletlerarası alanda imzaladığı ilk antlaşmadır.
  • TBMM’nin ilk askeri ve siyasi zaferidir.
  • En önemli özelliklerinden biri de Gürcistan ile olan anlaşmazlıkları ortadan kaldırmasıdır.

Güney Cephesi

  • Bu cephede düzenli ordu birlikleri yoktur, halk ve Kuvayımilliye birlikte mücadele etmiştir.
  • İngilizlerden devralarak 30 Ekim 1919’da Maraş’ı işgal eden Fransızlar, silaha sarılan halk tarafından bozguna uğratılmış ve 11 Şubat 1920’de
  • Maraş’tan çekilmişlerdir.
  • Bu başarıdan ötürü TBMM 1973 yılında Maraş’a Kahraman unvanın vermiştir.
  • Fransızlar Urfa’yı Ermenilerle birlikte işgal etmişlerdir.
  • Urfa’ da Mustafa Kemal’in emriyle kurulan Milli teşkilatla Fransızlar arasında iki ay süren çatışmaların ardından Fransızlar 10 Nisan 1920’de
  • Urfa’dan çekilmiştir.
  • TBMM, Urfa’ya 1984 yılında Şanlı ünvanını vermiştir.
  • İngilizlerin çekilmesinin ardından Antep’e giren Fransızlar burada da müthiş bir direnişle karşılaştılar. On ay süren kahramanca mücadelenin ardından Antep açlık ve cephanesizlikten dolayı 9 Şubat 1921’de teslim olmuştur.
  • TBMM, 1921 yılında Antep’e Gazi ünvanı vermiştir.
  • Güney cephesi, Sakarya Savaşı’ndan sonra Fransızlarla imzalanan Ankara Antlaşması ile kapanmıştır.

Batı Cephesi

Gediz Muharebesi (24 Ekim 1920)

  • Ali Fuat Cebesoy komutasındaki kuvayımilliye güçleri düzenli Yunan ordularına yenilmiştir.
  • Bu yenilgi düzenli ordunun kurulmasına ortam hazırlamıştır.

Düzenli Ordu Kurulması (8 Kasım 1920)

  • Ali Fuat Paşa Batı cephesinden alınmıştır
  • Cephe ikiye bölünerek batıya İsmet İnönü, güneye Refet Bele atanmıştır.

Sponsorlu Bağlantılar