Sponsorlu Bağlantılar

Yaptırım Nedir?

Yaptırım (Müeyyide) : Herhangi bir kuralın koymuş olduğu emir ve yasaklara uygun surette hareket etmeme onun yap dediğini yapmama veya yapma dediğini yapma halinde karşılaşılacak olan tepkidir.

1. Manevi Yaptırım : Hukuk kuralları dışındaki diğer sosyal kurallara uyulmadığında karşılaşılacak olan tepkidir.

2. Maddi Yaptırım : Hukuk kurallarına uyulmadığında karşılaşılacak olan tepkidir.

Hukukun (Maddi) Yaptırım Türleri

1. Ceza : Kanunun suç işleyen kişiye uygulanmasını öngördü yaptırımdır.

Örnek : Adli Para Cezası

Memurlara Verilen Disiplin Cezaları

Sponsorlu Bağlantılar

  • Uyarma
  • Kınama
  • Aylıktan kesme
  • Kademe ilerlemesinin durdurulması
  • Memuriyetten çıkarma

Not : 2010 anayasa değişikliği ile uyarı ve kınama cezalarına karşı yargı yolu açıldı. Böylelikle memura verilen tüm disiplin cezalarına karşı yargı yolu açıktır.

2. Cebri İcra : Borcunu yerine getirmeyen kimseyi borcunu yerine getirmeye zorlama biçiminde yaptırımdır.
Örnek : Dilek Mehtap’a olan ₺ 1.000’lik borç senedini ödememesi halinde cebri icra yaptırımıyla karşılaşır.

3. Tazminat : Hukuka aykırı olarak başkalarına verilen zararların ödettirilmesi biçiminde yaptırımdır.

a. Maddi Tazminat
b. Manevi Tazminat

  • Tazminat yaptırımı sadece haksız fillerle bir zarara sebebiyet verilmiş olması halinde değil, sözleşmeye aykırı davranılması halinde de söz konusu olur. Örn: Satmış olduğu malı zamanında teslim etmemesi halinde.

4. Hükümsüzlük : Bir hukuki işlemin, kanunun öngördüğü şekilde yapılmaması veya kanuna aykırı olarak yapılması halinde hukuki sonuç doğurmamasıdır. Örneğin;

a. Yokluk : Resmi evlendirme memurunun önünde yapılmayan evlilik.
b. Mutlak Butlan : Ayırt etme gücü olmayan kişinin evlenmesi
c. Nisbi Butlan (İptal Edilebilirlik) : Yanılma veya aldatma ile iradesi sakatlanan kişinin yapmış olduğu sözleşme
d. Tek Taraflı Bağlamazlık: Ayırt etme gücüne sahip 15 yaşındaki bir küçüğün satış sözleşmesi yapması.

Sponsorlu Bağlantılar

5. İptal: Hukuk kurallarına aykırı olarak yapılmış bir idari işlemin yargı organı kararıyla ortadan kaldırılmasıdır. İptal davası idari yargıda açılır. Örneğin;

  • Öğrencinin haksız yere sınava alınmaması
  • Memurun haksız olarak işten atılması
  • Belediyenin haksız olarak inşaat ruhsatı vermemesi

Sponsorlu Bağlantılar