Sponsorlu Bağlantılar
Akarsu Şekillendirmesi
Akarsu aşındırması ile meydana gelen şekiller;
Vadi, kırgı bayır, peri bacaları, peneplen dev kazanı ve platodur.
Akarsu biriktirmesi ile meydana gelen şekiller;
Delta, birikinti konisi, dağ eteği ovaları, dağ için ovaları ve kum adalarıdır.
Hem aşındırma hem de biriktirmeyle meydana gelen şekiller;
Menderes ve seki (taraça) dır.
Türkiye’de Karstik Şekiller
- Kalker, kaya tuzu, jips gibi kolay eriyebilen kayaçların bulunduğu arazilerde suların eritme ve biriktirmesiyle oluşan şekillere karstik şekiller denir.
- En çok Akdeniz, İç Anadolu ve Ege’de yaygındır.
- Karstik erime sonucu oluşan şekiller; lapya, dolin, polye, uvala, obruk, düden, kör vadi ve mağaralardır.
- Karstik biriktirme sonucu oluşan şekiller; sarkıt, dikit, sütun ve travertendir.
- Karstik araziler geçirgen özelliklerinden dolayı yüzey suları bakımından fakirdir. Tarıma elverişli değillerdir. Bu yüzden az nüfuslanmışlardır.
Türkiye’de Buzulların Oluşturduğu Şekiller
- Türkiye’nin orta kuşakta yer alması nedeniyle buzullar geniş bir alanda etkili olmamıştır.
- Buzulların oluşturduğu şekillere Ağrı, Süphan, Kaçkar, Aladağlar, Bolkar, Cilo, Sat dağları ile Uludağ’ın zirvelerinde rastlanılır.
Türkiye’de Rüzgarların Oluşturduğu Şekiller
- Türkiye’de rüzgarların oluşturduğu şekiller yaygın değildir.
- Rüzgar aşındırma ve biriktirmesiyle oluşan şekillere en çok Konya – Karapınar, Ürgüp, Göreme, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin güneyi ve kıyılardaki kumsallarda rastlanılır.
Dalgaların Türkiye Kıyılarında Meydana Getirdiği Şekiller
- Dalgaların aşındırmasıyla meydana gelen şekil falezdir.
- Doğu ve Batı Karadeniz kıyıları ile Teke ve Taşeli yarımadalarının kıyılarında falezler yaygındır.
- Dalgaların meydana getirdiği biriktirme şekilleri; kumsal, kıyı oku, lagün ve tombolodur.
- Küçük ve Büyük Çekmece gölleri lagüne, Kapıdağ Yarımadası ile Sinop-İnceburun tomboloya örnektir.
NOT: Buzul, gel-git, volkanizma ve mercanlar Türkiye kıyılarında şekillendirme yapamamıştır.
Sponsorlu Bağlantılar